پیوند نهال انجیر یکی از پرطرفدارترین انواع پیوند گیاهان است که توسط باغداران ایرانی مورد استفاده و جستجو قرار میگیرد. پیوند درخت انجیر با چند روش متعدد و به منظوری خاص صورت میگیرد که در این مطلب به آن پرداخته و شیوه مراقبت و نگهداری از آن نیز بررسی شده است. پس تا پایان با ما همراه باشید.
منظور از پیوند نهال انجیر چیست؟
پیوند درخت انجیر بهعنوان یک روش موثر برای نسلدهی و تولید انجیرهای مورد نظر استفاده میشود و در باغبانی و کشاورزی رایج است. پیوند این نهال فرآیندی است که در آن یک بخش از یک نهال انجیر به یک ساقه یا ریشه یک نهال دیگر اتصال مییابد.
از این روش برای تکثیر و پرورش انجیرها استفاده میشود؛ زیرا تکثیر انجیر با بذر دشوار است و نهالهای نسل دوم به طور معمول ویژگیهای مورد نظر را از بستر والدین به ارث میبرند.
فرآیند پیوند نهال انجیر عموماً به این صورت انجام میشود که یک برش کوچک از ساقه یا ریشه یک نهال انجیر با نهالی دیگر اتصال مییابد. محل برش هم بهعنوان “محل پیوند” شناخته میشود.
پس از اتصال بخشهای مورد نظر در پیوند درختان انجیر محل پیوند معمولاً با استفاده از موادی مانند چسب پیوندی پوشش داده میشود تا پیوند به خوبی متصل شود و جریان رویشی در نهال تحت تاثیر قرار نگیرد.
مزایای روش پیوندی در پرورش نهال انجیر
شاید از خود بپرسید که چرا و به چه دلیل باید پیوند انجیر را بهعنوان روش تکثیر انتخاب کنید و اصلا این روش چه مزایایی دارد. به ۲ دلیل عمده پیوند نهال انجیر توصیه میشود که عبارتند از:
- تقویت ریشه درختان انجیر
ریشههای درختانی مثل انجیر به مرور زمان و بر اثر شرایط جوی و بیماری، ضعیف شده و دیگر مانند قبل قوی نیست. پیوند زدن یکی از راهکارهای موثر برای تقویت ریشه انجیر است که منجر به رشد بهتر و افزایش باردهی در آن میشود.
- افزایش باردهی و محصول
با افزودن و پیوند نهال انجیر این امکان به وجود میآید که شاخههای جدیدی روی درخت میزبان، شروع به فعالیت کرده و بستر مناسبی برای رویش مجدد و افزایش باردهی به وجود آید.
معرفی انواع روشهای پیوند نهال انجیر
پیوند نهال انجیر به چند شکل صورت میگیرد که در ادامه مراحل هرکدام را شرح دادهایم:
- پیوند ریشه به ریشه
- پیوند شاخه به شاخه
- پیوند چند شاخه انجیر
شما می توانید جهت مشاهده لیست انواع خرید نهال انجیر، بر روی لینک کلیک نمایید.
پیوند ریشه به ریشه انجیر
پیوند ریشه روش دیگری برای تکثیر درختان انجیر است که شامل اتصال ریشه پیوندک به ریشه درخت انجیر دیگر می شود. این روش به ویژه زمانی مفید است که پیوندک مورد نظر با پایه موجود، سازگار نباشد. همچنین مزیت خاصی دارد؛ زیرا دوره زمانی را کوتاه می کند تا درخت انجیر مستقر، برای پیوند یا کاشت آماده شود.
در ابتدا یک ریشه سالم، تازه و زنده برای پیوند خود انتخاب کنید. ریشه باید قطر و ضخامتی مشابه پیوندک داشته باشد. سپس درست مانند پیوند شکاف، یک برش تمیز و صاف در بالای پایه ایجاد کنید. یک شکاف از وسط ریشه ببرید و برش هایی به شکل V در قسمت پایین پیوندک وارد کنید تا گوه ایجاد شود.
در مرحله آخر پیوندک و ریشه ها را با کش محکم کنید. همچنین پیوند نهال انجیر و ریشه آن را را با یک کیسه پلاستیکی شفاف بپوشانید تا محیطی مرطوب ایجاد شود.
پیوند شاخه به شاخه انجیر
پیوند نهال انجیر در این روش از اتصال دو شاخه صورت میگیرد. به این صورت که انتهای شاخه انجیر را زده و در صورت تمایل انتهای شاخه بریده شده را به هورمون ریشهزایی آغشته میکنید. سپس آن را در گلدانی با ریز پوست یا مخلوطی که زهکشی مناسبی دارد، میکارید.
این شاخه را باید در یک مکان گرم و روشن یا در زیر نورهای قوی رشد با طیف کامل در داخل خانه، و یا در نور غیر مستقیم روشن در فضای باز نگهداری کنید. دمای متوسط ۷۵ درجه فارنهایت را هدف بگیرید. هنگامی که ریشهها بهطور مناسب رشد کردند، قلمه را در گلدان بزرگتر یا در زمین به شاخه درخت میزبان پیوند بزنید.
پیوند چند شاخه انجیر
پیوند درخت انجیر با روش چند شاخه یکی دیگر از انواع روشهای پیوند است که برای افزایش رشد و باردهی این نوع درخت مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش چند شاخه متعدد و سالم از درختهای مختلف جدا شده و به شاخه درخت انجیر متصل و پیوند مییابد.
این مسئله باعث رشد درخت و افزایش تعداد شاخهها و در نتیجه افزایش میزان باردهی میشود. به همین علت، یکی از راهکارهای محبوب پیوند نهال انجیر در بین باغداران مختلف است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد.
مراحل پیوندزدن نهال های انجیر
پیوند ریشه به ریشه نهال انجیر یک فرآیند متداول در باغبانی محسوب میشود که باعث ایجاد ارتباط بین ریشههای دو گیاه برای رشد سریع تر و بهتر آن میشود. برای پیوند درخت انجیر با این روش، مراحل زیر را میتوان دنبال کرد:
- انتخاب نهال انجیر
برای پیوند نهال انجیر، ریشهای که میخواهید به آن جوانه یا شاخه جدید را بیفزایید، از قبل انتخاب کنید. نهال باید سالم و بدون علائم بیماری یا آسیب باشد. همچنین، سایز ریشه نهال باید با سایز ریشه گیاه میزبان یا درخت انجیری که میخواهید ریشه را به آن اضافه کنید مطابقت داشته باشد.
- آمادهسازی گیاه میزبان
درخت انجیر میزبان که ریشه، شاخه یا جوانه به آن اضافه خواهد شد باید به اندازهای که بتوان ریشه نهال را در آن جا کرد، بریده شود. بریدگی باید در یک زاویه حدوداً ۴۵ درجه ایجاد شود.
- ایجاد برش روی نهال انجیر
ریشه نهال انجیر را به شیوهای که برش روی گیاه میزبان صورت گرفته، برش دهید. برشی که روی نهال انجام می شود باید با برش روی پیوند درخت انجیر همخوانی داشته باشد.
- متصلکردن ریشهها به یکدیگر
پیوند نهال انجیر را کنار ریشه گیاه میزبان قرار داده و با استفاده از نایلون محکم کنید. این کار باعث میشود تا ریشه ها با هم در تماس باشند و جریان آب و مواد غذایی بین آن ها ادامه یابد.
مراقبت درست از نهال پیوند زده شده میتواند به رشد مناسب ریشهها کمک کند تا به خوبی با هم ادغام شوند. همچنین، در هنگام پیوند ریشه به ریشه دقت و تمرکز اهمیت بسزایی دارد.
زمان مناسب برای پیوند نهال انجیر
پیوند نهال انجیر باید زمانی انجام شود که درخت انجیر شما در طول فصل رشد بیدار است. این پروسه امکان دارد که چند هفته طول بکشد و شما باید در این مدت پیوندها را به دقت زیر نظر داشته باشید تا مطمئن شوید که به درستی رشد میکنند.
معرفی بهترین پایه برای پیوند این نهال
پیوند یک روش تکثیری رایج است که شامل اتصال پیوندک از گونه های بالغ درخت انجیر می شود. پیوند یک مزیت بزرگ است زیرا شما می توانید به سرعت انواع انجیر مورد نظر خود را به دلیل سیستم ریشه بزرگ و از قبل ایجاد شده پایه ایجاد کنید.
با این حال، انتخاب یک پیوندک و یک پایه سالم هنگام پیوند زدن که آلوده به ویروس موزیاک انجیر نباشد، بسیار مهم است. بهترین و پرطرفدارترین پایه برای پیوند نهال انجیر مربوط به انگور است.
انتخاب مکان مناسب برای کاشت
پیوند نهال انجیر را باید در مکانی گرم و آفتابی با خاکی زهکشی شده قرار داد. اگر درخت انجیر خود را در زمین می کارید، از مناطق کم ارتفاع یا نقاطی که ممکن است غرقاب شوند، خودداری کنید. تنها آماده باشید که درخت انجیر شما تا چهار متر رشد کند. بهترین زمان برای کاشت درخت انجیر فصل بهار است.
خاک مناسب برای پرورش انجیر
پیوند درختان انجیر در شرایط مختلف خاکی رشد میکنند اما خاکهای کمی اسیدی و با زهکشی خوب بهترین نمونه آن هستند. همچنین خاک با مواد آلی غنی به رشد کمک میکند. مخلوطهای گلدانی معمولی برای درختان انجیر در ظروف بهخوبی کار میکنند تا زمانی که رطوبت را حفظ کرده و هوادهی خوبی داشته باشند.
از طرفی این گیاهان در نزدیکی مناطق ساحلی به خوبی رشد میکنند. با اینحال، تا زمانیکه خاک به خوبی زهکشی شده باشد و مقداری رطوبت را حفظ کند، شرایط لومی، رسی یا شنی را نیز تحمل می کنند.
زمان و مقدار مناسب کوددهی نهال
پیوند درخت انجیر را در بهار هنگامی که میوه شروع به ظاهر شدن می کند، با کودی متعادل تقویت کنید. از استفاده از کودهای حاوی نیتروژن زیاد خودداری کنید؛ زیرا میتواند منجر به رشد بیش از حد شاخ و برگ و کاهش تولید میوه شود.
میزان آبیاری پس از کاشت
انجام این عمل به آبیاری منظم به ویژه در هوای گرم نیاز دارد. اطمینان حاصل کنید که این نهال را به طور عمیق و کامل آبیاری میکنید و همچنین باید حواستان باشد که کل سیستم ریشه اشباع شده باشد. از آبیاری بیش از حد پس از پیوند نهال انجیر خودداری کنید؛ زیرا ممکن است منجر به پوسیدگی ریشه شود. همچنین در زمستان، آب باران باید کافی باشد.
شرایط انجام هرس درختان انجیر
پیوند انجیر در طول سال به هرس زیادی نیاز ندارد اما میتواند در طول خواب خود در اواخر زمستان یا اوایل بهار از هرس بهره ببرند؛ زیرا باعث رشد شاخههای جدید و سالمتر و میوه بهتر میشود. درختان انجیر که هرس نمیشوند به طور طبیعی شکل درختچه ای پیدا می کنند.
برای حفظ شکل درخت، یک تنه واحد ایجاد کنید و مکنده ها را از پایه جدا کنید. پس از سال اول رشد، در فصل خواب به آرامی، شاخه های ضعیف جانبی و چوب مرده یا بیمار را جدا کنید.
کلام پایانی در ارتباط با پیوند نهال انجیر
پیوند نهال انجیر یکی از راهکارهای تکثیر این گیاه است که به علت ویژگیها و مزایایی که دارد، بیش از سایر روشها مورد پسند و استفاده باغداران قرار گرفتهاست.
پیوند انجیر به چند شیوه صورت میگیرد که در این مطلب به بررسی صحیح آن ها و مراقبت و نگهداری پرداختهایم تا از این طریق به شما در تقویت درخت انجیر خود کمک کنیم. جهت مشاوره تخصصی و خرید نهال انجیر سالم و مرغوب می توانید از طریق شماره های درج شده و یا بخش نظرات با تیم نهالستان دکتر نهال در ارتباط باشید.
دیدگاه و پرسش