کاشت نهال زغال اخته: (جدیدترین تکنیک های پرورش درخت زغال اخته)

راهنمای جامع خرید و کاشت نهال زغال اخته

کاشت نهال زغال اخته به روش های کاشت بذر، خوابانیدن و کاشت مستقیم نهال آماده زغال اخته تقسیم بندی می شود. تقریبا در همه اقلیم ها به جز اقلیم گرمسیر امکان کاشت زغال اخته وجود دارد.

این درخت تا 100 سال می تواند باردهی اقتصادی برای شما داشته باشد؛ فقط نیاز است که به درستی از آن نگهداری کنید. زغال اخته درختی مقاوم دارد و نگهداری از آن دردسر زیادی نهواهد داشت.

در ادامه با ما همراه باشید تا همه موارد مهم مربوط به کاشت و پرورش نهال زغال اخته را به دقت بررسی کنیم و برای خرید نهال زغال اخته مدنظر خود، شما عزیزان را راهنمایی کنیم.

نگاهی اجمالی به بیوگرافی کاشت درخت زغال اخته

زغال اخته میوه ای ریز و هسته دار، با مزه ای ترش و ملس، به رنگ های قرمز و زرشکی و سیاه است که محبوبیت بسیاری دارد. از این میوه خوشمزه جهت تهیه مربا، ترشی، سس، لواشک و … نیز استفاده می شود. این درخت بومی مناطق شرقی اروپا و نواحی غربی آسیا است. عمر طولانی حدود 200 ساله دارد که بسیار مورد توجه باغداران عزیز قرار گرفته است.

حداکثر ارتفاع آن تا 7 متر هم می رسد. کاشت نهال زغال اخته مناسب مناطق سردسیر و نیمه سردسیر و یا حتی معتدل است. در کل، این درخت مقاومت مطلوبی نسبت به تغییرات دمایی و اقلیم های متفاوت دارد. در ادامه همه این موارد را به دقت بررسی خواهیم کرد.

اقلیم و فصل مناسب کاشت نهال زغال اخته

آب و هوای مناسب جهت کاشت زغال اخته فقط به یک نوع اقلیم وابسته نیست؛ چرا که درخت زغال اخته مقاومت جالب توجهی در برابر تغییرات دمایی دارد و در چه در رطوبت و چه در خشکی، می تواند رشد کند. نهال های زغال اخته در بازه دمایی 30- تا 30+ درجه سانتی گراد می توانند رشد کنند.

تنها فاکتور خیلی مهم در انتخاب مکان مناسب برای کاشت درخت زغال اخته، میزان سرمای منطقه است. درخت زغال اخته نیاز سرمایی نسبتا زیادی برای شکوفا شدن و میوه دهی دارد؛

به صورت میانگین 2600 ساعت در زمستان، باید دمای زیر 6- درجه سانتی گراد دریافت کند. از این جهت، ارتفاع مناسب از سطح دریا برای کاشت نهال زغال اخته از 1200 متر به بالا است. این نهال به خشکی نیز مقاوم است اما رطوبت هم یکی از نیاز های مهم برای رشد نهال زغال اخته است؛ اما نه در حدی که منجر به خفگی ریشه شود. بافت خاک و میزان آبیاری در این زمینه نقش مهمی دارند که در ادامه به صورت دقیق آنها را مورد بررسی قرار می دهیم.

فاصله کاشت درخت زغال اخته و نکات مهم کاشت زغال اخته

قبل از کاشت نهال زغال اخته، در زمین مدنظر برای کاشت نهال ها که از بافت و جنس خاک مناسب جهت کشت زغال اخته تشکیل شده است، چاله هایی با عمق 75 و پهنای 70 سانتی متر ایجاد کنید. فاصله این چاله ها در هر ردیف 4 متر و بین هر ردیف 5 متر باید باشد.

با توجه به ارتفاع رشد و پر شاخ و برگ بودن این درخت، فاصله بین چاله های کاشت باید حتما رعایت شوند؛ چرا که دریافت نور آفتاب و اکسیژن کافی شاخه ها برای رشد و سلامت درخت زغال اخته بسیار نکته مهمی است.

معرفی انواع روش کاشت و نحوه کاشت نهال زغال اخته

انواع روش های مختلفی جهت کاشت درخت زغال اخته وجود دارد که در ادامه به معرفی و توضیح این موارد پرداخته ایم:

• کاشت بذر زغال اخته: این روش از کشت نهال زغال اخته، مناسب کشت های کوچک و خانگی است؛ چرا که روشی نسبتا سخت و بسیار وقت گیر است. حدود 8 ماه زمان می برد تا بذر مورد نظر جوانه بزند. این بذر باید در جای مرطوب، تاریک و سرد (دمای 3 درجه سانتی گراد) قرار بگیرد تا جوانه زنی صورت بگیرد و پس از آن کاشت انجام شود. نهال های این گونه بذرها به صورت قطعی کیفیت مرغوبی که مدنظر یک باغدار که هدف تجاری از کاشت نهال زغال اخته دارد، نخواهد داشت. پس اگر هدف تجاری از کاشت زغال اخته دارید، روش کاشت بذر مناسب شما نیست.
• کاشت به روش خوابانیدن: در این روش از پاجوش ها و شاخه های نزدیک زمین درخت زغال اخته استفاده می شود. بدون جدا کردن این شاخه ها و پاجوش ها از درخت مادر، آنها را زیر خاک قرار داده با افزودن هورمون ریشه زایی و رسیدگی های موردنیاز جهت ریشه زدن و نهال شدن پاجوش ها، پس از 11 ماه ریشه زنی صورت گرفته و شاخه ها باید از درخت مادر جدا شوند. حال می توانید نهال های تولید شده را به محل کشت دیگری انتقال دهید.
• کاشت قلمه زغال اخته: قلمه زدن درخت زغال اخته در فصل تابستان باید انجام شود. در این روش، شاخه های کناری درخت را قلمه زده و در چاله هایی با افزودن هورمون ریشه زایی و مواد مغذی جهت حاصلخیز ساختن خاک و ریشه زنی بهتر و سریعتر قلمه ها، کاشته می شوند. تقریبا پس از دو ماه ریشه زنی اتفاق افتاده و می توانید نهال های جوان را به محل اصلی کشت زغال اخته انتقال دهید.
• گرده افشانی درخت های زغال اخته: این درخت خود گرده افشان است. اما با این حال پیشنهاد می شود که با کاشت تعدادی درخت زغال اخته و همچنین قرار دادن کندو های عسل در باغ (حشرات عامل مهمی در گرده افشانی گیاهان است)، باعث گرده افشانی و باردهی بهتر این درخت شوید.
• کاشت مستقیم نهال زغال اخته: در این روش از کشت نهال زغال اخته، نهال های آماده از نهالستان های معتبر و معتمد خریداری شده و به صورت مستقیم داخل زمین موردنظر کاشته می شوند. این روش مطمئن ترین روش کاشت درخت زغال اخته است؛ چرا که نهال های زغال اخته دارای شناسنامه و تضمین کیفیت مرغوب هستند و در شرایط مساعد و مناسب مخصوص به خود رشد کرده اند. در این روش، باردهی زودتر و مطلوب تر اتفاق می افتد.

بهتر است برای نهال های جوان از قیم استفاده کنید تا از شرایط نامساعد آب و هوایی مثل وزش بادهای شدید، در امان باشند.

معرفی انواع بیماری و آفات شایع در درخت زغال اخته و مراقبت های لازم جهت پیشگیری

درخت زغال اخته درختی نسبتا مقاوم است و آن چنان درگیر آفات یا بیماری های سخت نمی شود. اما با این وجود، آفات و بیماری های خاص و معدودی وجود دارند که این درخت را درگیر می کنند. برای آشنایی با این موارد در ادامه با ما همراه شوید:

1. آفت های مکنده: این آفت ها با تغذیه شیره گیاهی درخت زغال اخته به مرور با کاهش باردهی و سلامت درخت، سبب از بین رفتن آن خواهند شد.
2. نوعی پشه: نوعی پشه که ایجاد گال روی سرشاخه ها می کنند و در نهایت باعث مرگ شاخه و عدم جوانه زنی آن می شوند. شاخه های آلوده به این آفت را باید جدا کرد.
3. بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه: این بیماری از آبیاری نامنظم و نادرست سرچشمه می گیرد که باعث خشکیدگی ریشه ها یا برعکس، از آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه ها می شود.
4. سفیدک پودری: نوعی آفت که با تجمع زیر برگ های درخت و ساختن تارهای سفید و پودری روی برگ ها، حضور خود را اعلام می کنند.
5. بیماری لکه برگی: این بیماری در اثر رطوبت بیش از حد نیاز و به اندازه کافی دریافت نکردن نور آفتاب توسط شاخه ها ایجاد می شود. این بیماری حضور خود را با لکه های قهوه ای رنگ روی برگ های سبز و بی جان شدن شاخ و برگ ها نشان می دهد.

همانطور که می دانید، پیشگیری بهتر از درمان است؛ از این رو، اولین فاکتور مهم هنگام کاشت نهال زغال اخته، خرید نهالی سالم و با کیفیتی مرغوب از نهالستانی معتبر است. بعد از آن، کاشت و داشت اصولی و رعایت نکات مهم کشت زغال اخته (مثل انجام هرس، رعایت فاصله کاشت و …) و در آخر، استفاده به موقع و به اندازه از کودها، سموم و قارچکش های مورد نیاز است.

خاک و آب مناسب کاشت و پرورش نهال زغال اخته

• خاک مناسب برای کاشت نهال زغال اخته: درخت زغال اخته برای رشد و تغذیه مناسب به رطوبت خاک احتیاج دارد. از این رو باید بافتی از خاک را برای کشت زغال اخته آماده کرد که بتواند میزان مناسبی از رطوبت را در خود حفظ کند.
• توجه کنید که منظور از حفظ رطوبت این نیست که آب در خاک جریان نداشته باشد؛ زیرا این موضوع می تواند سبب خفگی و پوسیدگی ریشه های درخت زغال اخته شود. بهترین بافت خاک برای کاشت درخت زغال اخته خاکی است که از 25 درصد خاک رس و 75 درصد شن یا ماسه تشکیل شده باشد.
• در رابطه با جنس خاک نیز باید گفت که این درخت توانایی رشد در خاک های اسیدی تا PH 6.2 را دارد. از این جهت مناطقی که بارندگی نسبتا زیادی دارند نیز می توانند برای کشت نهال زغال اخته مناسب باشند؛ زیرا این مناطق دارای زمین های نسبتا اسیدی هستند.
• آبیاری درخت های زغال اخته: میزان آبیاری نهال زغال اخته بسته به فصل، آب و هوای منطقه کشت و سن درخت، متفاوت است. در سال های ابتدایی رشد درخت زغال اخته میزان آبیاری مورد نیاز بیشتر از فصل رشد است.
• در هر صورت، دو نکته مهم در این زمینه وجود دارد، اول اینکه هر زمان متوجه شدید که سطح خاک خشک شده آبیاری را انجام دهید؛ درخت زغال اخته توانایی تحمل خشکی طولانی مدت را ندارد. نکته دوم آبیاری منظم است؛ فواصل آبیاری باید به صورت منظم باشند تا رشد و سلامت درخت به خطر نیافتد.
• نور نیز یکی از نیازهای مهم درخت زغال اخته است. محل کاشت نهال زغال اخته روزی حداقل 7 ساعت باید نور آفتاب را دریافت کند.

طریقه کوددهی درخت زغال اخته و بهترین کود های مناسب درختان زغال اخته

بهتر است قبل از کاشت نهال زغال اخته، ابتدا عناصر خاک را مورد بررسی قرار دهید تا اگر خاک کمبود خاص و قابل توجهی داشت، آنها را با استفاده از کود های مخصوص جبران کنید. اما درکل، درخت زغال اخته نیاز آنچنانی به استفاده از کود، خصوصا در طول دوره رشد خود ندارد. فقط هنگام کاشت جهت تقویت نهال های جوان و رشد مطلوب آنها، می توان خاک را با استفاده از کود های دامی کاملا پوسیده، خاک برگ، کود های NPK و یا اسید هیومیک، حاصلخیز کرد.

انواع روش هرس درخت زغال اخته چگونه انجام می شود

انجام هرس درخت زغال اخته به دو منظور صورت می گیرد؛ حذف پاجوش ها یا فرم دهی. درخت زغال اخته هرسال پاجوش های زیادی تولید می کند که سبب اشغال فضا و روییدن نهال های جدید می شود و فرآیند رشد و باردهی درخت زغال اخته را مختل می کنند.

از این رو باید با انجام سالانه و منظم هرس پاجوش ها، از وقوع این پدیده جلوگیری کرد. همچنین هرس فرم دهی جهت منظم ساختن شکل درخت و از بین بردن شاخه های آسیب دیده پیشنهاد می شود. انجام هرس های مختلف، بعد از برداشت میوه و در فصل تابستان پیشنهاد می شود.

معرفی انواع کاشت نهال زغال اخته ایرانی و خارجی

در این قسمت از مقاله، به معرفی انواع ارقام نهال زغال اخته می پردازیم:

1. زغال اخته سیاه: این رقم بومی مناطق شرقی اروپا است. حداکثر ارتفاع آن تا 4.5 متر می رسد. دیرگل است و سال اول به باردهی نشسته و در هکتار حدود 5.5 تن بار می دهد. مناسب کشت در ارتفاعات 1100 تا 1350 متر از سطح دریا است.
2. زغال اخته فلوریدا: این گونه بومی کشور آمریکاست. ارتفاع آن تا 5 متر هم می رسد. دیرگل است و از سال پنجم شروع به باردهی می کند و در هر هکتار حدود 6 تن بار می دهد. مناسب کشت در ارتفاعات 1150 تا 1450 متر از سطح دریا است.
3. کاشت درخت زغال اخته فومینا: این نوع بومی کشور اسپانیاست. ارتفاع درخت آن حداکثر 4 متر است. دیرگل است و از پنجمین سال کاشت به بار می نشیند. حداکثر باردهی آن حدود 4.5 تن است. ارتفاع مناسب کاشت نهال زغال اخته فومینا، 1150 تا 1550 است.
4. زغال اخته ایرانی: این نهال بومی ایران است. ارتفاع درخت آن تا 4.5 متر می رسد. دیرگل است و از سال چهارم به بار می نشیند. حداکثر باردهی آن تا 4.5 تن در هکتار است. ارتفاع مناسب کاشت این نوع نهال، 1100 تا 1500 متر از سطح دریا است.

جمع بندی نهایی در رابطه با کاشت نهال زغال اخته

در این مقاله دریافتیم که زغال اخته یک میوه بسیار خوش خوراک و خوش مزه است که محبوبیت بسیاری در سراسر جهان دارد. درخت زغال اخته طول عمر بسیار زیادی دارد و درخت مقاومی در برابر خشکی، تغییرات دمایی و بیماری ها و آفات محسوب می شود. در نتیجه کاشت درخت زغال اخته انتخابی هوشمندانه به خصوص برای باغداران عزیزی که در مناطق سردسیر و نیمه سردسیر زندگی می کنند است.

کاشت و پرورش نهال زغال اخته می تواند انتخابی کم دردسر و سودمند باشد. با خرید نهال زغال اخته از نهالستانی معتبر بابت عمر، سلامت و کیفیت باردهی درختان زغال اخته خود مطمئن شوید. تیم متخصص کشاورزی دکتر نهال جهت راهنمایی جامع شما عزیزان برای خرید و کاشت نهال زغال اخته، همراهتان هستند  پس با ما در ارتباط باشید.